als laatste deel 4:
Mechanismes
Sociaal psycholoog Jerre Maas kijkt met een vast clubje vrienden naar WIDM. „Iedereen laat er zijn eigen theorietje op los en dat speculeren maakt het leuk. Dat sociale aspect - de gesprekken bij de koffieautomaat gaan er de dag erna ook altijd over - is de grondslag voor het succes”, diagnosticeert hij.
Krachtvoer voor psychologen: „Binnen de deelnemersgroep treden allerlei mechanismes in werking, die tien personen leer je steeds beter kennen. Wie welke rol speelt, wie saboteert. Ze maken bondjes, er zijn complotten en er is wantrouwen. Ze ondermijnen de boel. Wie is wie, wat is waar, wat niet. Vooral de mol zelf is een raadsel, hij heeft een groot geheim en moet de hele groep tegenwerken.” Mooie rol! „Ja, ik zou een goeie zijn omdat ik van nature een onhandig persoon ben. Die zwakte kun je versterken, andersom werkt dat niet. Een sterke man kan een krachtproef niet verliezen, dat is ongeloofwaardig. Maar het moet een genot zijn om alles in het honderd te laten lopen, te liegen en bedriegen, zaken weg te moffelen, en anderen een rad voor ogen te draaien. En dat legitiem! In het echte leven doen white-hat hackers dat, inbreken op computersystemen om beveiligingslekken op te sporen.”
Jerre Maas is fan van WIDM. „De montage is perfect, in elke aflevering zitten verwijzingen naar alle kandidaten en dat geeft elke kijker de bevestiging dat hij op het goede spoor zit. ’Zie je wel, mijn theorie klopt!’ Word je bevestigd in je denken, dan maken de hersenen dopamine aan, het stofje dat je een goed gevoel geeft. Maar pas op, een tunnelvisie is gevaarlijk. Nooit focussen op één deelnemer of je vastbijten in je gevoel ’zij moet het zijn!’ Zo worden in de rechtspraak ook onschuldigen veroordeeld.”
Dit was het
